Arama:

Obezite Hastalığı, Obezitenin Tanımlanması

Obezite artık aşırı yemekten ve kendi kendini kontrol etmemekten kaynaklanan kozmetik bir sorun olarak görülmemektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Ulusal ve Uluslararası tıp ve bilim topluluklarıyla birlikte, obeziteyi, çoklu çevresel ve genetik faktörlerden kaynaklanan kronik ilerleyici bir hastalık olarak kabul etmektedir.

Obezite hastalığı sadece ekonomi açısından değil, aynı zamanda bireysel ve toplumsal sağlık, uzun ömür ve psikolojik iyi olma açısından da son derece maliyetlidir. İlerleyici doğası nedeniyle, obezite yaşam boyu tedavi ve kontrol gerektirir.

Obezitenin Ölçülmesi

Obezite hastalığı aşırı vücut yağ birikimi ile karakterizedir. Vücuttaki yağsız dokuya karşı yağ miktarını değerlendirmek için çeşitli araçlar mevcuttur. Bununla birlikte, bu enstrümanların masrafı ve vücut yağ değerlendirmeleri için gereken süre nedeniyle, obezite klinik olarak vücut ağırlığından, vücut boyundan yağlanmayı ‘tahmin eden’ ölçümler ile tanımlanır.

İdeal Vücut Ağırlığı (IBW)

Vücut büyüklüğü için yapılan bu tahminlerden biri, Metropolitan Hayat Sigorta Şirketi Tablosundan elde edilen bir sayı olan ideal vücut ağırlığıdır (Ideal Body Weight-IBW). IBW tablosu, ölüm verilerine dayanmaktadır ve birçok uzman tarafından keyfi olarak kabul edilen bir ölçü olan vücut ağırlığının yanı sıra vücut yapısı hakkında da bilgi gerektirir. İlgili tablo kullanılarak aşırı kilo ve obezite, IBW’dan fazla ağırlık yüzdesi ile tanımlanır.

Vücut Kitle İndeksi (BMI)

Vücut kitle indeksi (VKİ, Body Mass Index-BMI), fazla kilolu ve şişmanlığı tanımlamak için kullanılan başka bir ölçüdür ve vücut yağının IBW’den daha kesin bir tahmini olarak kabul edilir. Büyük popülasyon çalışmaları BMI’nin genellikle bir yetişkinin sahip olduğu aşırı vücut yağı miktarını yansıtır, ancak; hamile bir kadının, bir sporcunun, bir vücut geliştiricinin veya yaşlı bir kişinin BMI’si gibi belirli istisnalarda doğru olmaz. BMI, kişilerin yağ dağılımını hesaba katmaz (abdominal ve periferik). Kişinin yağ dokusunun ve metabolik aktivitesinin iyi bir göstergesi olmamakla birlikte en kolay ölçüm metodu olarak yaygın kullanılır.

BMI, bireyin boy ve kilosunu bir BMI çizelgesi kullanarak belirleyebilir veya aşağıdaki formüllerden birine göre hesaplanabilir:

(1) Vücudun kilogram cinsinden ağırlığının boyun metre cinsinden karesine bölünmesiyle bulunur (BMI = kg / m2)

(2) Kilonun pound olarak alınması ve boyun inç cinsinden karesine bölünmesi ve bu değerin 705 ile çarpılması ile hesaplanabilir (BMI = [(lbs / in2) x 705])

BMI kullanan vücut büyüklüğü kategorileri, belirli bir mortalite riski ile ilişkili BMI aralıklarına dayanmaktadır.

BMI kategorileri:

Kategori

BMI Aralığı

Normal boyut

18.9 – 24.9

Kilolu

25 – 29,9

Sınıf I, Obezite

30 – 34,9

Sınıf II, Ciddi Obezite

35 – 39,9

Sınıf III, Şiddetli Obezite

40 ve üstü

Obezite Hastalığının İlerleyici Doğası

Obezite, güçlü bir genetik bileşen ile çok faktörlü bir hastalık olarak kabul edilir. Genetik bir temel üzerinde hareket etmek, yağ birikimini ve kilo alımını teşvik eden bir dizi hormonal, metabolik, psikolojik, kültürel ve davranışsal faktördür.

Pozitif Enerji Dengesi

Pozitif bir enerji dengesi kilo alımına neden olur ve tüketilen kalori miktarı (enerji alımı), temel biyolojik fonksiyonların, günlük aktivitelerin ve egzersizin performansında vücudun kullandığı kalori miktarını (enerji harcaması) aştığında gerçekleşir. Pozitif bir enerji dengesi aşırı yemekten veya yeterli fiziksel aktivite yapmamaktan kaynaklanabilir. Ancak, enerji dengesini ve aşırı yemek yeme veya hareketsiz davranış içermeyen yağ birikimini etkileyen başka koşullar da vardır. Bunlar şunları içerir:

  1. Kronik uyku kaybı.
  2. Kalorik içerikten bağımsız olarak, vücut yağını artırabilecek metabolik / hormonal değişikliklere neden olan gıdaların tüketimi. Bunlar arasında şeker veya yüksek fruktozlu mısır şurubu, işlenmiş tahıllar, yağ ve işlenmiş etler yüksek gıdalar bulunur.
  3. Meyveler, sebzeler, baklagiller, fındık, tohumlar, kaliteli protein gibi yağla mücadele edilen yiyeceklerin düşük alımı.
  4. Stres ve psikolojik sıkıntı.
  5. Birçok ilaç türü.
  6. Çeşitli kimyasallar.

Kilo alımı, kilo almaya veya bir başka deyişle obezitenin, ‘ilerleyici’ olarak değerlendirilmesinin sebeplerinden biri olan obeziteyi ‘tetikler’. Kilo alımı vücutta daha da fazla yağ birikmesi riskini artıran hormonal, metabolik ve moleküler değişikliklere neden olur. Obezite ile ilişkili bu tür biyolojik değişiklikler, vücudun enerji için yağları okside etme (birikme), glikozun (karbonhidrat) yağa dönüşümünü ve vücudun yağ dokusu depolama kapasitesini arttırır. Bu, alınan kalorilerin çoğunun yağ olarak depolanacağı anlamına gelir. Kilo alımı, bu nedenle daha kötü hale gelerek, iştah ve açlığın belirli düzenleyicilerini bozarak, öğün büyüklüğünde ve yeme sıklığında bir artışa neden olur.

Obezite ile İlgili Koşullar

Obezite ile ilişkili bir dizi başka hastalık obezitenin ilerlemesine katkıda bulunur. Obezite, hareketliliği ve aktivite performansında yakılacak kalori sayısını azaltır. Kilo alımı ayrıca iştahı uyararak ve yağ depolarına yağ alımını artırarak, daha fazla kilo alımına neden olan hormonal değişiklikler yaratan psikolojik veya duygusal sıkıntılara neden olabilir.

Uyku süresi, ağrı, uyku apnesi ve diğer solunum problemleri gibi uyku kalitesini düşüren, daha sık idrara çıkma ihtiyacı, bazı ilaçların kullanımı ve vücut ısısının düzenlenmesi gibi nedenlerden dolayı azalır. Kısalmış uyku süresi, sırayla, hem iştahı uyaran hem de yağ depolarına yağ alımını artıran belirli hormonlar üretir.

Kilo alımı ayrıca hipertansiyon, diyabet, kalp hastalığı, osteoartrit ve depresyon gibi diğer hastalıkların gelişimine katkıda bulunur ve bu koşullar genellikle daha fazla kilo almaya katkıda bulunan ilaçlarla tedavi edilir. Bütün bu yollarda ve daha fazlasında, obezite, bireyi kısır bir kilo alma döngüsü içinde hapsederek obeziteyi daha da “teşvik eder”.

Diyetler

Düşük kalorili bir diyet aşırı kilo ve obezite için birincil tedavidir, fakat diyet aynı zamanda obezitenin ilerlemesine katkıda bulunur. Diyetle kilo kaybı, uzun süreli kalıcı olan ve kilo alımına katkıda bulunan biyolojik tepkilere neden olur. Bu tepkilerden biri enerji dengesini etkiler. Bir insan kilo verdiğinde, vücut aç kaldığını düşünür ve kaloriyi korumak için enerji harcaması azalır. Diyetle kilo kaybı ile enerji harcamasındaki azalma, kilo kaybını sürdürmek için, diyetin hiç diyet yapmayan eşit vücut boyutuna sahip birinden daha az kalori almasını gerektirir. Bununla birlikte, diyet sonrasında daha az yemek yemek zordur çünkü iştah düzenleyicilerinde yemek yeme arzusunu ve tüketilebilecek yiyecek miktarını artıran uzun vadeli değişiklikler vardır.

Diyetle ortaya çıkan bir başka biyolojik yanıt, vücudun yağ yakma kabiliyetini azaltan ve yağ depolarının depolanma kapasitesini artıran yağ metabolizmasındaki değişiklikleri içerir. Diyetle kilo kaybı ile vücudun yaktığı diyet yağ miktarı yaklaşık % 50 oranında azalır. Ek olarak, diyet yapmak, yürümek, evi temizlemek, akşam yemeği hazırlamak veya bir bilgisayarda çalışmak gibi düşük dereceli faaliyetler sırasında vücudun yakıt için yaktığı yağ miktarını azaltır. Bir diyetle kilo kaybını takiben yakıt için yakılan yağ miktarındaki azalma, daha fazla yağ depolanmasını sağlar ve diyet, yağ hücrelerinin diyetten öncekinden daha fazla yağ depolayabilme isteğini arttırır. Tamamen diyetsel kilo kaybı yakıt için yağ kullanımını azaltır ve kullanılmayan yağın miktarını arttırır. Bu değişiklikler, bireyin aşırı yemek yememesi durumunda bile, yağ birikiminde kademeli bir artışa yol açar.

Özet

Metabolik yapıya etki eden çoklu faktörler kilo alımına ve şişmanlığa neden olur. Kilo alımı ve vücutta kilo alımının bir sonucu olarak meydana gelen biyolojik değişiklikler ile ilgili koşullar, hastalığın ilerlemesine katkıda bulunur, bu da bireyi kısır bir kilo alma döngüsünde yakalar. Kilonuzla ilgileniyorsanız, kilonuzu ve sağlığınızı nasıl artıracağınızı öğrenmek için OBEZİT Sistemine başvurun.

 

Bir yanıt yazın